27 Kasım Çarşamba günü Suriye'de Beşar Esad rejimine karşı operasyon başlatan silahlı muhalif gruplar birçok kenti hiçbir çatışmaya girmeden ele geçirirken başkent Şam'ın düşmesiyle 61 yıllık Baas rejimi son buldu.
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın ülkeden kaçarak Rusya'ya sığınmasının ardındansa İsrail'den 51 yıl sonra çarpıcı bir hamle geldi. İsrail Devlet Televizyonu KAN'ın haberine göre, İsrail ordusu, işgal altındaki Golan Tepeleri'nin Suriye tarafındaki Şeyh Dağı'nı işgal ettiğini doğruladı.
Haberde, İsrail ordusunun hava kuvvetlerine bağlı birliklerin Baas rejimini deviren gruplardan gelecek "olası tehditlere" karşı savunma pozisyonlarını tahkim etmek amacıyla Şeyh Dağı'nın Suriye tarafını ele geçirdiği kaydedildi. İsrail ordusunun işgal için başlattığı operasyonun, Baas rejimini deviren grupların İsrail sınırındaki Suriye ordusu pozisyonlarını ele geçirmeye başlamasından sonra gerçekleştiği belirtildi. İsrail birliklerinin, harekat sırasında herhangi bir direnişle karşılaşmadığı da aktarıldı.
İsrail ordusu, bugün Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesinin ardından işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri ve Suriye'yle arasındaki tampon bölgeye kuvvet gönderdiğini açıklamıştı. İsrail, Baas rejimini deviren grupların kontrolündeki Suriye'de silah deposu ve tesisleri vurdu. İsrail, 61 yıllık Baas rejimini deviren grupların kontrolündeki Suriye'de, gün içinde 10 silah deposu ve askeri tesise saldırı düzenledi. İsrail savaş uçakları, Şam Mezze Askeri Havalimanı, Kuneytra Gara, Menket Elhadap, Şam Güvenli Emniyet Bölgesi, Kuneytra Tel Sham, Şam Askeri Bilim Merkezi, Dera ili kırsalındaki Tel Akrabe, Kalkale Askeri Üssü, Dera'daki Tel Tealep ve Gıyta beldesinde bazı noktaları vurdu. Hedef alınan yerler stratejik askeri tesisler ve silah depolarının bulunduğu noktalar olarak biliniyor.
Haaretz'e konuşan İsrail ordusu kaynakları, "İsrail güçlerinin son günlerde, İsrail'e tehdit oluşturan mühimmatları ve isyancılar tarafından ele geçirilme riski altında olan Suriye hava savunma sistemlerini hedef aldığını" duyurmuştu. Suriye ordusunun çöküşünün aşırılıkçıların İsrail ile tampon bölgeye girmesine yol açabileceğinden endişe duyulduğunu ve bu nedenle İsrail güçlerinin bölgeye konuşlandırıldığını öne süren kaynaklara göre, ordu, yedek güçlerin gerekebileceği senaryoya da hazırlanıyor.
İsrail basınında son günlerde, Tel Aviv yönetiminin Suriye'de 61 yıldır süren Baas rejiminin devrilmesinin ardından başta kimyasal silahlar olmak üzere kilit öneme sahip silahların kontrolünün Baas rejimini deviren grupların eline geçmesinden endişe ettiğine yönelik haberlere yer veriliyor. İsrail Devlet Televizyonu KAN'ın haberine göre, İsrail ordusu, işgal altındaki Golan Tepeleri'nin Suriye tarafındaki Hermon (Şeyh) Dağı'nı işgal ettiğini doğrulamıştı. Haberde, İsrail ordusu hava kuvvetlerine bağlı birliklerin Baas rejimini deviren gruplardan gelecek "olası tehditlere" karşı savunma pozisyonlarını tahkim etmek amacıyla Şeyh Dağı'nın Suriye tarafını ele geçirdiği kaydedilmişti.
İsrail ordusunun işgal için başlattığı operasyonun, Baas rejimini deviren grupların İsrail sınırındaki Suriye ordusu pozisyonlarını ele geçirmeye başlamasından sonra gerçekleştiği belirtilmişti. Öte yandan, İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, X sosyal medya platformundan yaptığı yazılı açıklamada, "bir sonraki duyuruya kadar evlerinizde kalın" çağrısında bulundu. Suriye'nin İsrail sınırına yakın bölgelerindeki çatışmaların İsrail ordusunu "harekete geçmeye zorladığını" öne süren Ordu Sözcüsü Avichay, "Güvenliğiniz için evde kalmalı ve başka bir duyuruya kadar dışarı çıkmamalısınız." ifadesini kullandı. İsrail ordusu, İsrail sınırına yakın olan Kuneytra ili, Avfaniyye, Hamidiye, Batı Samdaniyye ve Kahtaniyye belde ve köyleri sakinlerine evlerinde kalma çağrısı yaptı. Ayrıca ordu, bugün Suriye'de 61 yıllık Baas rejiminin devrilmesinin ardından işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri ve Suriye'yle arasındaki tampon bölgeye kuvvet gönderdiğini açıklamıştı.
Rusya, Suriye'deki Esad rejiminin çöküşünü görüşmek üzere Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nden Pazartesi günü özel olarak toplantı talep etti. Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Dimitry Polyanskiy Pazar günü Telegram'da "Suriye'deki son olayların ülke ve tüm bölge için derinliği ve sonuçları henüz tam olarak anlaşılmamışken, Rusya BM Güvenlik Konseyi'nde acil kapalı istişareler talep etti" dedi. Temsilci İsrail ile Suriye arasında ateşkesi sürdürmekten ve İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri'ni Suriye'nin geri kalanından ayıran tampon bölgeyi denetlemekten sorumlu olan Birleşmiş Milletler Gözlem Gücü'nde neler olup bittiğini görüşmek için gerekli olduğunu söyledi. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu Pazar günü orduya tampon bölgenin "kontrolünü ele geçirmesini" emrettiğini söyledi.
İsrail'de yayın yapan Kanal 13'ün haberine göre, İsrail ordusu, dün akşam itibarıyla Suriye geneline düzenlediği hava saldırılarında 100 hedefi vurdu. Habere göre, İsrail ordusu, işgal altındaki Golan Tepeleri'nde bulunan Hermon (Şeyh) Dağı'nın Suriye tarafını işgal etmesinin ardından Suriye genelinde onlarca stratejik noktaya hava saldırısı düzenledi.
İsrail Kanal 12 televizyonunun haberinde ise İsrail'in, "Suriye ordusunun Esed rejiminden kalan askeri kapasitesini azaltmak için elinden gelen azami çabayı sarf ettiği, ordunun, Suriye geneline yayılan çok kapsamlı bir saldırı dalgası başlattığı" ifade edildi. Habere göre, İsrail savaş uçakları, askeri üsler, hava savunma üsleri, istihbarat karargahlarının yanı sıra uzun ile kısa menzilli füze depoları, hava savunma sistemleri, silah üretim merkezleri, konvansiyonel olmayan silah stoklarını hedef aldı. Suriye'ye ait hava savunma sistemlerinin imha edilmesinin İsrail'in ülkeye düzenlediği hava saldırılarının rahatça icra edebileceği anlamına geldiği de belirtildi.
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu Baas rejiminin çöküşünü "tarihi bir gün" olarak tanımladı. Bunun "İsrail'in Esad'ın destekçileri İran ve Lübnan'daki Hizbullah milislerine yönelik askeri saldırılarının bir sonucu olduğunu" söyleyen Netanyahu, İsrail askerlerine İsrail'in güvenliğini sağlamak için bölgedeki tampon bölgeleri ele geçirmeleri yönünde talimat verdiğini söyledi. Netanyahu ayrıca "İsrail'in sınırlarına düşman güçlerin yerleşmesine izin vermeyeceğiz" ifadelerini kullandı.
"DEAŞ'la mücadele etmek ve bölgesel ortakları korumak için" ABD'nin Suriye'de askeri mevcudiyetinin de olduğuna işaret eden Biden, aynı zamanda İsrail'in, Suriye'deki İran ağına karşı askeri güç kullanmasına izin verdiklerini söyledi. Biden, "Şimdi hem Suriye halkı hem de tüm bölge için yeni fırsatların ortaya çıktığını görüyoruz" diye konuştu.
İsrail ordusu, Pazar günü Başbakan Benjamin Netanyahu'nun askerlere ele geçirmelerini emrettiği Golan Tepeleri'nin askerden arındırılmış tampon bölgesindeki beş Suriye ilçesinin sakinleri için sokağa çıkma yasağı getirdi. Netanyahu'nun kararı sonrası İsrail ordu sözcüsü Avichay Adree X'te yaptığı açıklamada "Güvenliğiniz için evde kalmalı ve başka bir duyuru yapılana kadar dışarı çıkmamalısınız" dedi.
Golan Tepeleri 1967'de Arap-İsrail Savaşı olarak da anılan Altı Gün Savaşı sırasında İsrail ordusu tarafından işgal edildi. İsrail Parlamentosu 1981'de ilhak etme kararı aldı. Birleşmiş Milletler (BM) ve uluslararası kamuoyu Golan Tepeleri'ndeki mevcut durumu işgal olarak kabul ediyor.
Toplam yüzölçümü 1860 kilometre kare olarak tahmin edilen Golan Tepeleri'nin idari merkezi olan Kuneytire kenti, Suriye'nin başkenti Şam'ın 67 km batısında bulunuyor.
Suriye'de 27 Kasım'da rejim karşıtı silahlı gruplar ile Beşşar Esed güçleri arasında çatışmalar yoğunlaştı. Gruplar, 30 Kasım-7 Aralık tarihleri arasında Halep, İdlib, Hama ve Humus gibi en büyük illerde üstünlük kurdu.
Başkent Şam'a 7 Aralık'ta girmeye başlayan gruplara halk kitlelerinin de destek vermesiyle rejim, Şam ve diğer birçok bölgede kontrolü tümüyle kaybederek çöktü. Baas Partisinin 61 yıllık iktidarı sona ererken rejim lideri Esed, başkentten kaçtı. Suriye Milli Ordusu da Türkiye sınırı yakınlarında terör örgütü PKK/YPG'nin işgalinde olan Tel Rıfat'ı özgürleştirdikten sonra Münbiç'te yuvalanan teröristlere yöneldi.
